🟩 محافظ آمپر چیست و چه تفاوتی با محافظ ولتاژ دارد؟
محافظ آمپر، همان‌طور که از نامش پیداست، جریان عبوری را کنترل می‌کند. برخلاف محافظ ولتاژ که نوسانات ولتاژ را تشخیص می‌دهد، محافظ آمپر وظیفه دارد از عبور جریان بیش از حد مجاز جلوگیری کند. این نوع محافظ به‌ویژه برای تجهیزات پرمصرف یا موتورهای الکتریکی که ممکن است در لحظه راه‌اندازی یا حین کار دچار جریان اضافه یا اتصال کوتاه شوند، کاربرد دارد.
در صنایع، استفاده از محافظ‌های آمپر دار برای جلوگیری از سوختن سیم‌پیچ موتورها یا آسیب‌دیدن تجهیزات تابلو برق کاملاً ضروری است. این محافظ‌ها معمولاً قابلیت تنظیم آستانه جریان دارند تا بسته به نوع دستگاه، بتوان میزان حساسیت را تنظیم کرد.
تفاوت اصلی بین محافظ ولتاژ و محافظ آمپر در پارامتری است که آن‌ها مانیتور می‌کنند:
- محافظ ولتاژ: کنترل نوسان ولتاژ (برای مثال بین 170 تا 250 ولت)
- محافظ آمپر: کنترل شدت جریان عبوری (مثلاً بالاتر از 16 آمپر)
در برخی مدل‌های پیشرفته‌تر، هر دو محافظت به‌صورت همزمان وجود دارد، که انتخاب ایده‌آلی برای مصارف حساس و گران‌قیمت محسوب می‌شود.
🟩 نکات مهم در خرید محافظ ولتاژ و محافظ آمپر
انتخاب محافظ مناسب، مستقیماً به نوع مصرف و حساسیت دستگاه شما بستگی دارد. قبل از خرید، توجه به چند نکته کلیدی باعث می‌شود هم از آسیب‌های احتمالی جلوگیری کنید و هم هزینه‌ی اضافه نپردازید:
✔ توان مصرفی دستگاه را دقیق بدانید
اولین و مهم‌ترین نکته، بررسی توان مصرفی وسیله‌ای است که قصد دارید محافظت کنید. مثلاً:
برای یخچال یا فریزر خانگی محافظ با توان پایین‌تر کفایت می‌کند
ولی یخچال‌های صنعتی یا دستگاه‌های تهویه مطبوع به محافظ‌هایی با ظرفیت بالاتر نیاز دارند
✔ نوع محافظ را با نوع دستگاه تطبیق دهید
محافظ‌های مخصوص یخچال و فریزر معمولاً دارای تأخیر در وصل مجدد هستند، چون بعد از قطع برق باید چند دقیقه صبر کنند تا کمپرسور آسیب نبیند
برای تلویزیون، کامپیوتر و تجهیزات صوتی، محافظ‌هایی با دقت بالا و نویزگیر مناسب‌ترند
در مقابل، تابلو برق یا پمپ‌های صنعتی نیاز به محافظ آمپر بالا دارند که قابلیت تحمل جریان زیاد را داشته باشد
✔ نوع نمایشگر محافظ اهمیت دارد
اگر نیاز به نظارت دقیق‌تری دارید، بهتر است محافظ‌هایی را انتخاب کنید که دارای نمایشگر دیجیتال باشند. این نمایشگرها اطلاعاتی مثل ولتاژ لحظه‌ای، وضعیت قطع/وصل و حتی آمپر عبوری را نمایش می‌دهند.
✔ انتخاب برند معتبر = تضمین عملکرد دقیق
برندهای با سابقه و معتبر، معمولاً از قطعات با کیفیت‌تر استفاده می‌کنند و دقت بالاتری در تشخیص نوسانات دارند. در تجهیزات پزشکی یا وسایل گران‌قیمت، این موضوع اهمیت بیشتری پیدا می‌کند.
✔ اگر چند دستگاه دارید، از محافظ چندراهی استفاده کنید
برخی از محافظ‌ها دارای چند خروجی هستند و می‌توانند همزمان چند دستگاه را پوشش دهند. البته باید دقت کنید که مجموع مصرف دستگاه‌ها از ظرفیت محافظ بیشتر نشود.
انتخاب بین محافظ برق تک‌خروجی و چندراهی چطور انجام میشه؟
برای وسایل مهم مثل یخچال، کولر یا تجهیزات صنعتی، پیشنهاد ما استفاده از محافظ تک‌خروجی با تاخیر هوشمند و دقت بالا هست.
اما اگر چند وسیله با توان پایین‌تر مثل تلویزیون، لپ‌تاپ و مودم دارید، محافظ چندراهی گزینه مناسبیه؛ فقط دقت کنید مجموع توان مصرفی از ظرفیت محافظ بیشتر نشه.